Roślina znana ze swoich właściwości leczniczych i przyjemnego, cytrynowego zapachu. Jest to krzewiasta bylina o początkowo półkulistym pokroju, dorastająca do 0,5 m wysokości. Łodygi silnie rozgałęzione, dosyć cienkie, z osadzonymi naprzeciwlegle liśćmi. Liście zaopatrzone w ogonki, mają sercowato-jajowate, jasnozielone blaszki o karbowanej powierzchni i ząbkowanych brzegach. Cała roślina jest pokryta bardzo krótkimi, szarawymi włoskami. Liście melisy zawierają olejki eteryczne. Dzięki nim rośliny wydzielają po roztarciu charakterystyczny, cytrynowy aromat. Kwiaty mało efektowne, drobne, kredowobiałe lub różowawe, zebrane w nibyokółkach i skupione w kątach górnych liści. Kwitnie w lipcu i sierpniu. W czasie kwitnienia rośliny są chętnie oblatywane przez pszczoły i trzmiele. Być może dlatego nazwa melisy pochodzi od greckiego słowa oznaczającego pszczołę. W starożytności była ulubionym ziołem pszczelarzy, którzy zgniecionymi liśćmi pocierali ule, aby zachęcić pszczoły do powrotu. Obecnie melisę wykorzystuje się jako roślinę leczniczą do łagodzenia objawów lęków i niepokojów. Roślina działa antydepresyjnie, łagodzi zmęczenie, likwiduje drażliwość. Dzięki zawartym w olejku polifenolom działa skutecznie na opryszczkę wargową i zapobiega nawrotom choroby. Świeże lub suszone listki melisy spożywa się w postaci naparu, a oprócz tego nadają się do wykorzystania w kuchni, jako dodatek do sałatek, marynat, sosów, zup, mięs, deserów. Olejek melisy wykorzystuje się do wyrobu likierów. Melisa obok swoich właściwości leczniczych ma także walory ozdobne. Jest to bylina mało wymagająca i łatwa w uprawie. Dobrze rośnie na każdej przeciętnej glebie ogrodowej, najlepiej umiarkowanie wilgotnej i przepuszczalnej, na stanowisku słonecznym lub w półcieniu. Jest w pełni odporna na mróz, rzadko porażana przez choroby i atakowana przez szkodniki. Najlepszym miejscem do uprawy melisy są ciepłe, południowe wystawy rabat ziołowych. Dobrze prezentuje się w ogrodach nieformalnych o charakterze naturalistycznym i rustykalnym. Doskonale nadaje się do uprawy w pojemnikach.
obszar śródziemnomorski, Afryka Północna (Maroko, Tunezja, Madera, Wyspy Kanaryjskie), Europa Południowa oraz Azja Zachodnia i Środkowa (Kaukaz, Pakistan), do 1300 m n.p.m.
grupa roślin
byliny
grupa użytkowa
byliny
forma
bylina
siła wzrostu
wzrost typowy dla gatunku
pokrój
krzewiasty wyprostowany
docelowa wysokość
od 0,2 m do 0,5 m
barwa liści (igieł)
jasnozielone
zimozieloność liści (igieł)
liście opadające na zimę
rodzaj kwiatów
kwiatostan
barwa kwiatów
białe różowe
pora kwitnienia
lipiec sierpień
nasłonecznienie
stanowisko półcieniste stanowisko słoneczne
wilgotność
podłoże umiarkowanie wilgotne podłoże wilgotne
rodzaj gleby
przeciętna ogrodowa próchniczna
walory
ozdobne z liści/igieł roślina miododajna
zastosowanie
ogrody przydomowe kompozycje naturalistyczne (parki i ogrody) rabaty pojemniki, balkony, tarasy w grupach
UWAGA! Bazy danych Związku Szkółkarzy Polskich nie mogą by traktowane jako narzędzie do przeprowadzania wyczerpujących poszukiwań na temat prawnej ochrony odmian i nazw roślin oraz dostępności roślin w ofercie szkółek. Jednocześnie informujemy, że dokładamy wszelkich starań, aby dane prezentowane w naszym serwisie były aktualne i kompletne.
